Bij de voorbereiding door Letland werd voorgesteld om na afloop van de viering
elkaar te ontmoeten en daarbij brood uit te reiken.
In Letland geven vrienden, als mensen gaan verhuizen, aan elkaar vaak een brood met zout erop in de vorm van een kruis.
Brood en zout
Beide zijn in de bijbel een verwijzing naar leven, onvergankelijk, bestendig, duurzaam. Het is voedsel voor onderweg, onze leeftocht in het teken van het eeuwig durende verbond van God met de aarde.
SYMBOLIEK
Brood
- Johannes is de evangelist waarvan de beeldtaal rond brood nog steeds doorklinkt in de liturgie van kerken.
- Johannes 6:47
‘Ik ben het brood dat leven geeft’. - Johannes 6:51
‘Ik ben het levende brood dat uit de hemel is neergedaald; wanneer iemand dit brood eet zal hij eeuwig leven. En het brood dat ik zal geven voor het leven van de wereld, is mijn lichaam’. - Brood is de naam voor het basisvoedsel van het Joodse volk tijden hun vlucht uit Egypte.
Exodus 16:16 ‘Dit is het brood dat de HEER u te eten geeft ‘. - Een verwijzing naar het voedsel manna dat ‘als dauw uit de hemel’
lijkt te zijn neergedaald. Exodus 16:31
‘…het leek op korianderzaad, maar dan wit en het smaakte naar honingkoek’
Zout
- Met zout kun je levensmiddelen bewaren. Dat wist men vroeger reeds.
Numeri 18:19
‘Voor de HEER geldt dit als een eeuwig durend, met zout bekrachtigd verbond met jou en je nakomelingen’. - Zout is nu voor ons vooral een smaakversterker.
Dat beeld gebruikt ook de evangelist Mattheüs 5 vers 13:
‘Jullie zijn het zout der aarde.
Maar al het zout zijn smaak verliest,
hoe kan het dan weer zout gemaakt worden? - De smaak van geloof.. een beeld van brood en zout, leeftocht voor onderweg.
De smaak van trouw en duurzaamheid van het verbond tussen God en de aarde – die ons voedsel schenkt- wordt geproefd en gedeeld ?
♦ Recepten voor brood met een kruisje van zout
uitgaande van sneden bruin brood:
- Om ter plekke op te eten
Snijd uit bruin brood of roggebrood vierkante stukjes of rondjes en strooi daarop een kruisvorm. Je kunt dat makkelijker doen door een sjabloon van karton of bakpapier te maken waarin de vorm van een kruis is uitgesneden.
Leg dit op het stukje brood en strooi er dan het zout op: je krijgt een strakkere , dunnere lijn dan ‘los uit de pols’.
Minder zout: vermeng het zout met meel.
- Om als herinnering te schenken
Snijd vierkantjes uit het brood, bestrijk het met geklopt ei, bestrooi daarna het brood met een kruis-sjabloon met zout of en mengsel van meel en zout. Verwarm 5 minuten in een hete oven (100 graden) of in een koekenpan met een dun laagje olie en een deksel op de pan. Het kruis van zout is geplakt aan het ei, valt er niet meer af en kan meegegeven worden.
- Om thuis zelf brood te bakken.
Bereid een brooddeeg en laat het rijzen. Rol het deeg uit tot een
dikke plak en steek er, bijvoorbeeld met een glas rondjes uit zo groot als gewenst.
Dan kun je kiezen uit 2 methodes:- zonder eigeel:
leg het kruis-sjabloon op de rondjes en strooi het mengsel van zout en meel op de rondjes - mét eigeel:
besmeer eerst met eigeel voor het donkerste effect,
of met een geklutst ei het oppervlak van de broodjes
Of maak met een kwastje met het eigeel een kruisvorm.
Houd daarna boven het brood het kruis-sjabloon en strooi het mengsel van meel en zout;
het zout mag er niet afvallen
Bak af in ca. 10-15 minuten in een voorverwarmde oven van 220 graden. - zonder eigeel:
- Kruiskesbrood met zout, Hot cross buns.
Dit is een variatie van de broodjes met een kruis zoals die in Engeland en op Goede Vrijdag gegeten worden.
Om zelf te bakken:
Vorm van gerezen brooddeeg – 500 g bloem – bruin brood bolletjes.
Snijd er met een scherp mes een kruis in. Spuit hierin een dik beslag gemaakt van: 75 g bloem, 1 theelepel zout en ca. 80 ml water.
Bak de bolletje in ca. 15 minuten op 220 graden.
